Niemal każdej zimy powraca w Polsce temat smogu, palenia węglem i ekologii. Czy rozwiązaniem są jedyne kotły gazowe i energia odnawialna? Nie! Nowoczesne kotły węglowe spełniają współczesne standardy ochrony środowiska, są niedrogie w utrzymaniu i wygodne w obsłudze.
Klasy kotłów C.O.
Zanim zdecydujesz się na zakup kotła C.O., warto poznać podstawowe znaczenie poszczególnych klas tych urządzeń. Obowiązujący podział pojawił się w 2012 roku, wiele osób nie wie nawet, że nie ma wśród nich już klasy 1. i 2, a kotły bezklasowe należy wymienić do końca 2022 roku. Aktualnie podział zaczyna się od 3., najniższej klasy i kończy na 5. Do niedawna zaliczały się do niej tylko kotły na pellet, dziś dostępne są także kotły węglowe 5. klasy.Charakteryzują się one:
- niską emisją pyłu,
- niską emisją tlenku węgla,
- wysoką sprawnością cieplną (od 87%).
Ich efektowność nie różni się wyraźnie od kotłów 4. klasy, ale są one zdecydowanie najbardziej przyjazne środowisku. Należy jednak wiedzieć, że kotły 3. i 4. klasy także muszą zostać wymienione, jest na to czas do końca 2026 roku.
Nowe prawo dotyczące kotłów C.O.
5 września 2017 roku opublikowano rozporządzenie wprowadzające nowe regulacje dotyczące kotłów na paliwo stałe, o mocy do 50 kW. Wszystkie kotły muszą być teraz zgodne z normą PN-EN 303-5: 2012. Rozporządzenie weszło w życie 1 października 2017 roku, ale dla kotłów, które nie zostały sprzedane, będzie wiążące od 1 lipca 2018 roku. Na czym polegają wprowadzone zmiany?
- wyznaczone zostały graniczne wartości emisji CO (700mg na m3 przy ręcznym i 500mg na m3 przy automatycznym), pyłu i zanieczyszczeń organicznych,
- zakazane zostało stosowanie rusztu awaryjnego,
W praktyce oznacza to pozostawienie w sprzedaży tylko kotłów 5 klasy. Nowe prawo nie dotyczy jednak kotłów na biomasę niedrzewną, kotłów do ogrzewania ciepłej wody użytkowej oraz kotłów kogeneracyjnych.
Wygodne użytkowanie kotłów C.O.
Moc, efektywność, ekologia i koszty są oczywiście niezwykle ważne przy wyborze kotła, jednak wygoda użytkowania jest nie mniej istotna. Czas spędzony w kotłowni na dokładaniu węgla, wymiataniu popiołu, wychłodzone pomieszczenia – to duża niedogodność. Nowoczesne kotły C.O. z podajnikiem same dozują ilość paliwa, a wbudowane sterowniki pozwalają na ustawienie temperatury pracy i samodzielne zaprzestanie lub rozpoczęcie pracy kotła. W nowoczesnych kotłach z palnikiem retortowym, pozostaje także bardzo mało popiołu, dlatego też ich czyszczenie jest łatwiejsze i przebiega sprawniej.
Kocioł spalania górnego czy dolnego?
Kotły węglowe można podzielić na różne podkategorie. Jedną z podstawowych jest sposób ładowania paliwa.
1. Kocioł węglowy ze spalaniem górnym
Ich komora załadunkowa jest jednocześnie komorą spalania, co sprawia, że kotły te szybko osiągają wysoką temperaturę. Powinny pracować z mocą wyższą lub równą nominalnej, ponieważ, jeśli następuje jej spadek, obniża się też sprawność spalania, która osiągnąć może 75%. Żeby spalanie w tych kotłach było czyste, należy rozpalać je od góry, by powstało spalanie współprądowe, co może być uciążliwe, gdyż za każdym razem trzeba na nowo rozpalać porcję węgla.
Zalety kotłów węglowych ze spalaniem górnym:
- niska cena
- niska cena paliwa, jakim można go zasilać
- możliwość spalania różnych rodzajów węgla
2. Kocioł węglowy ze spalaniem dolnym
Są to nowocześniejsze kotły niż te ze spalaniem górnym, co odbija się jednak na ich cenie. Koszty zwracają się po kilku sezonach grzewczych, ponieważ ich praca jest bardziej ekonomiczna. Samoczynnie następuje w nich spalanie współprądowe, więc nie trzeba rozpalać pieca od nowa, tak jak ma to miejsce w przypadku kotłów ze spalaniem górnym. Posiadają wyższą sprawność cieplną.
Zalety kotłów węglowych ze spalaniem dolnym:
oszczędność
- długie przerwy pomiędzy załadunkami paliwa (nawet 18 godzin)
- możliwość współpracy z termostatami pokojowymi/pogodowymi
- czystość
- wygoda obsługi
Na co zwracać uwagę wybierając kocioł C.O.?
Temat kotłów C.O. jest bardzo szeroki, warto jednak już na początku odrzucić najgorsze rozwiązania i skupić się na kilku istotnych rzeczach, takich jak:
- sposób wykonania – najlepszym rozwiązaniem będą stalowe i żeliwne konstrukcje
- wielkość komory zasypowej – załadunek węgla powinien wystarczyć przynajmniej na 7-8 godzin pracy
- automatyzacja – czas to także pieniądz, im mniej pracy przy kotle, tym lepiej
- rodzaj palnika
- moc kotła – źle dobrana może spowodować niepotrzebnie zbyt duże wydatki na węgiel. Żeby dobrać ją odpowiednio najlepiej sprawdzić obliczenia zapotrzebowania na ciepło w budynku, ewentualnie zapoznać się z informacjami producenta kotłów
Kocioł C.O. to inwestycja na długie lata. Warto zainwestować w najnowocześniejsze modele, nie tylko z myślą o środowisku i ilości pracy włożonej w czyszczenie ich z sadzy, ale także z myślą o oszczędnościach. Kotły starszych generacji, chociaż pozornie tańsze w użytkowaniu, na dłuższą metę wymagają częstszego ładowania, są mniej efektywne.